Günümüzde otoritelere karşı çıkacak problemler ile karşılaşma riskini minimum seviyeye indirmek ve karışıklıkları engellemek için uygunluk seviyesini en iyi duruma getirmek ve maliyet gibi konularda yardım alabilmek için kullanılan sistemler bilgisayarlı sistemler validasyonu işlemleridir. Günümüz koşullarında çalışma alanlarındaki personellerin vasatlık düzeyini kabullenmek ve bilgisayar yardımları ile bu tarz personellerin davranışlarını ve eğitim düzeylerinin düşüklüğünü güvenli bir şekil kontrol altına almak gibi konuları içeren çalışmalar bilgisayarlı sistemler validasyon eğitimi içerisindedir.
Bilgisayarlı Sistemler Validasyonu Eğitimi
Günümüzde birçok sektörden birçok kurumun ihtiyacı olan bu sistemler konusunda kurumların bünyesinde hizmet veren her personelin alması gereken eğitimlerdir. Bu eğitimler sayesinde personellerinizin potansiyelinden tam anlamıyla yararlanma, sistemleri karşısında kriz durumlarında yönetme duyarlılığı sergileme gibi verimler elde edilebilir. Günümüzde bu eğitimleri veren birçok kurum ve profesyoneller mevcuttur.
Geniş bir iş hacmine sahip olan bilgisayarlı sistemler validasyonu;
- Kurumsal kaynaklar planlama sistemleri Kalifikasyonu
- LIMS & MES validasyonu
- Spreadsheet validasyonu
- PLC & SCADA Kalifikasyonu
- Bulut bilişim Kalifikasyonu
- Bina Yönetim Sistemleri Validasyonu
- Network Kalifikasyonu
- Veri Bütünlüğü
- Elektronik Kayıtlar & Elektronik Sistemler
- Yıkım Onarımı & İş Sürekliliği
Gibi birçok konuyu kapsar.
Bilgisayar Sistemi İhtiyaçlarını Belirleme
Sistemsel işlemlerin doğrulanmasını sağlamak ve başarmak istediğiniz konuyu ifade etmek ile başlar. Günümüzden örnek verecek olursak, herhangi bir farmakolojik üretim kurumu çevrimiçi bir depo envanteri kurmak istiyordur. Envanterde birtakım hatalar varsa, son kullanma tarihi geçmiş olan ve hatalı bilgiler içeriyorsa, hesaplamalar ile alakalı problemler gibi mevzuattan kaynaklanan herhangi bir risk durumu var ise resmi otoritelerin dava açma durumları ile karşılaşılabilir. Fakat bazı iş risklerinde, ham madde siparişlerinin zamanında olmaması, muhasebe hesaplamalarının gerçek kullanımları yansıtılmayabilir. Stoklarda yer almayan malların satın alınması hatalı bir yönetim uygulamasıdır.
Bilgisayar Sistemleri ile Bu Çalışmalar Nasıl Yapılır?
Veri tabanlarının güncelleme işlemleri yapılırken, veri tabanı uygulamalarındaki yazılım hataları ve veri tabanını korumak için hazırlanan açıklamaların yeterli olmaması bu hataların kaynaklarındandır. Şifreleme ve kilitleme hatalarına örnek verecek olursak, yanlışlıkla girilmiş olan bir basamak söz konusu olabilir. Yazılım uygulama hatalarına örnek ise ürün kodları ile lot numarasını karıştıran bir ekrandan söz edilebilir. Yöntemsel hatalara bir örnek ise, komut kayıtlarının nasıl yapılacağı ile alakalı açık olmayan yönergelerden bahsedilebilir. Bu hatalar dikkatli bir şekilde incelendiği zaman, doğru biçimde yapılan formülasyonların yanlış olarak nitelendirilmiş herhangi bir ürün çıkarması ile sonlanabilir. Bahsettiğimiz hataların hepsi kolayca çözülebilen hatalardır. Fakat başarmak için tam ve doğru olarak yazılan bilgiler olmadan bu hatalardan kaçmak mümkün değildir.
Yönetim Bilgi Sistemleri Sorumlulukları Nelerdir?
Ekran tasarımı yetersizdir. Yönetim bilgi sistemleri fonksiyonları aşağıda bahsettiğimiz özelliklere sahip olmalıdır;
- Sistem girişleri yalnızca yetkili kişilerin erişimiyle sınırlı olmalı.
- Yanlış ve eksik girişlerden ötürü şifreleme ve kilitleme işlemleri doğrulanmış olmalı.
- Kritik girişlerden önce farklı kişiler tarafından yeniden gözden geçirilmelidir ve onaylanmalıdır.
- Sorunlara yol açacak ve sorgulanması gereken girdilerin alınınca bilgisayardan sorumlu kişilerin uyarılması gerekir.
- Bu değişiklerin her biri yalnızca yetkili kişiler tarafından yapılmalıdır.
Bahsettiğimiz noktaların hiçbiri ekran problemleri değildir. Hepsi sistem özelliklerinin parçalarındandır ve bütün bu durumlardan MIS ( yönetim bilgi sistemleri) sorumludur. Fakat bu durumların herhangi biri kara kutu özellikleri kadar öneme sahip değildir. Daha alt seviyede herhangi bir durumu açık bir biçimde belirtmeden önce MIS fonksiyonları yazılımları belirtilmelidir. Yazılımları sıfırdan kurmak yerine hazır ve hatasız olanları satın almak mantıklıdır.